Producten
Het aantal winkels in Nederland daalde in coronajaar 2020 minder hard dan voorheen, zo kopt de NOS op basis van de CBS-statistiek over het aantal winkelvestigingen. Eind 2020 waren er nog circa 85.500 winkels. 900 minder dan een jaar geleden. Een afname van ‘slechts’ 1 procent. Goed nieuws? Niet echt. Helaas zien we door deze cijfers heen een alarmerende transitie-opgave in sneltreinvaart voor de winkelstructuur en onze centrumgebieden op ons afkomen:
• De afname in 2020 is nog steeds fors en de trend ‘minder winkels’ gaat onverminderd voort, zeker in de niet-dagelijkse winkelbranches;
• Het aantal modewinkels is in één jaar tijd met ruim 4% afgenomen. Dit is de dominante winkelbranche in het straatbeeld van de middelgrote en grote centra in ons land;
• Het marktaandeel van internet in de detailhandelsbestedingen neemt hand over hand toe tijdens corona en deze versnelde groei is naar verwachting structureel van aard: zowel jonge als oudere consumenten zijn gewend online te kopen;
• Het aantal faillissementen en opheffingen in de fysieke winkelmarkt wordt momenteel gedempt door de steunmaatregelen van het kabinet. Op het moment dat deze maatregelen zijn afgebouwd en uitgestelde belastingen (deels) moeten worden terugbetaald, stoppen veel winkelondernemers naar verwachting alsnog.
De iets minder grote afname van het aantal winkels in 2020 is helaas naar alle waarschijnlijkheid de ‘stilte voor de storm’. Het verdienmodel voor veel winkelondernemers in de niet-dagelijkse branches stond immers al onder druk. Door het wegvallen van de steunmaatregelen, en door de grote vlucht die online juist in de niet-dagelijkse branches genomen heeft, zal eind 2021 en in 2022 het aantal winkelsluitingen worden opgestuwd.
Daarom onze oproep aan provincies en gemeenten: neem regie en maak samen met eigenaren en ondernemers de keuzes die nodig zijn om de winkelstructuur en onze centrumgebieden toekomstbestendig en aantrekkelijk te houden. Voorkom leegstand en verloedering door in de verschillende centrumdelen in te zetten op functieverbreding en vastgoedtransformatie. Door zorgvuldig deze keuzes per centrumgebied te maken, wordt geanticipeerd op de transformatieopgave en ontstaat bij marktpartijen de benodigde duidelijkheid, toekomstperspectief en de bereidheid te investeren.
Bijlagen:
